İBB’ye bağlı İstanbul Planlama Ajansı, yayınladığı son raporda İstanbul’un en riskli ilçelerini açıkladı. Rapora göre, Halıcıoğlu ile Küçükçekmece Gölü arasındaki geniş bölge, sahil hattında Bakırköy, Zeytinburnu ve Fatih ilçeleri ile Bahçelievler, Güngören, Bağcılar, Esenler, Bayrampaşa ve Küçükçekmece ilçeleri deprem riski altında bulunuyor. Türkiye fay haritası ise e-Devlet üzerinden AFAD hizmeti olarak öğrenilebiliyor.

**Türkiye’nin Fay Hatları ve Deprem Riski**

Türkiye, üç ana fay hattı üzerinde yer almaktadır: Kuzey Anadolu Fay Hattı, Doğu Anadolu Fay Hattı ve Batı Anadolu Fay Hattı. Doğu Anadolu Fay Hattı; Kahramanmaraş, Hatay, Gaziantep, Osmaniye, Adıyaman, Elazığ, Bingöl ve Muş’a kadar uzanarak Kuzey Anadolu Fay Hattı ile birleşir.

AFAD tarafından paylaşılan verilere göre, Türkiye Deprem Tehlike Haritası yenilenerek 18 Mart 2018 tarihinde Resmi Gazete’de yayınlanmış ve 1 Ocak 2019 tarihinde yürürlüğe girmiştir. İzmir, Balıkesir, Manisa, Muğla, Aydın, Denizli, Isparta, Uşak, Bursa, Bilecik, Yalova, Sakarya, Düzce, Kocaeli, Kırşehir, Bolu, Karabük, Hatay, Bartın, Çankırı, Tokat, Amasya, Çanakkale, Erzincan, Tunceli, Bingöl ve Muş gibi iller deprem riski yüksek bölgeler arasındadır.

**İstanbul’da Deprem Riski**

İBB’ye bağlı İstanbul Planlama Ajansı, “İstanbul’un Kapısındaki Kriz: Deprem” raporunda en riskli ilçeleri açıkladı. Rapora göre; Avrupa Yakası’nda Halıcıoğlu ile Küçükçekmece Gölü arasındaki geniş bölge, sahil hattında Bakırköy, Zeytinburnu ve Fatih ilçeleri ile meskûn nüfus yoğunluğu yüksek olan Bahçelievler, Güngören, Bağcılar, Esenler, Bayrampaşa ve Küçükçekmece ilçeleri deprem riski altında. Anadolu Yakası’nda ise sahil şeridi boyunca, özellikle eski yapı stokunun yoğun olduğu alanlar dikkat çekmektedir.

**Türkiye’deki Diğer Fay Hatları**

Maden Tetkik ve Arama Genel Müdürlüğü (MTA) tarafından yayımlanan fay hattı haritasına göre; Aksaray, Aydın, Balıkesir, Bolu, Burdur, Bursa, Bingöl, Denizli, Eskişehir, Erzincan, Erzurum, Hakkari, Hatay, İzmir, Kahramanmaraş, Manisa, Muğla, Kocaeli, Konya, Osmaniye, Sakarya ve Tokat’ın yanı sıra 110 ilçe fay hatları üzerinde bulunmaktadır.

**Fay Türleri**

1. **Diri Faylar:** Son tarihsel dönemde deprem oluşturmuş tüm faylar diri fay olarak sınıflandırılır. Bu fayların dirilikleri sadece yazılı tarihsel kayıtlardan değil, aynı zamanda tarihi yapıları etkileyen faylanma işaretlerinden de anlaşılabilir. Genç kuaterner çökeltileri (2 milyon yıldan daha genç olan) kesen faylar, ötelenmiş genç akarsu yatakları, ötelenmiş akarsu – denizel şekiller, basınç sırtı ya da çöküntü gölcükler, uzamış sırtlar gibi genç morfolojik şekiller oluşturmuş faylar, diri faylardır.

2. **Doğrultu Atımlı Faylar:** Bu tür fay düzlemleri, yeryüzünde 90 dereceye yakın dik bir konumda olan ve yerin içine doğru hafifçe eğimlenen, sadece yatay atımın oluşturduğu yanal atımlı faylardır. Bu faylar, atımlarına göre sağ ya da sol yönlü olabilirler. Kuzey Anadolu Fayı sağ, Doğu Anadolu Fayı ise sol yönlü doğrultu atımlı faylardandır.

3. **Normal Atımlı Faylar:** Bu tür faylarda fay düzleminin bir tarafındaki blok yükselirken diğer tarafındaki blok düşerek uzaklaşır. Burada hareket yine göreceli olarak gelişir. Bir diğer deyişle, bir blok yükselirken ötekisi yerinde durabilir ya da bir taraf yerinde dururken diğeri düşebilir. Örneğin; 1970 Gediz ve 1995 Dinar depremleri ile ilgili faylar bu cins normal atımlı faylardır.

4. **Ters Atımlı Faylar:** Bu tür faylar da düşey atımlı faylar olup, sadece fay düzlemi süresince hareket eğim tarafına göre yaklaşmaktadır. Örneğin; 1975 Lice depremi ile ilgili faylar ters atımlı faylardır.

5. **Verev (Oblik) Atımlı Faylar:** Fay düzlemi süresince ortaya çıkan hareketin hem düşey hem de yatay yönde var olduğu faylardır.

**Deprem Bilinci ve Önlemler**

Deprem riski yüksek bölgelerde yaşayanların, olası bir deprem anında nasıl hareket etmeleri gerektiği konusunda bilinçlendirilmesi hayati önem taşır. Ayrıca, yapıların deprem yönetmeliğine uygun olarak inşa edilmesi ve mevcut yapıların güçlendirilmesi, depremde can ve mal kaybını en aza indirgeyecektir.

Kaynak: [kadinlarnet.com](https://www.kadinlarnet.com)